یکی از مهم ترین مشکلاتی که امروزه گریبان صاحبان کسب و کار را گرفته مسئله سرقفلی واحدهای صنفی است. رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پیچ و مهره تهران در توضیح مشکلاتی که سرقفلی برای واحدهای صنفی و صاحبان کسب و کار ایجاد کرده است، ابتدا در توضیحِ مفهوم سرقفای، توضیح می دهد:«حق کسب و پیشه امتیازی است که یک مغازه دار به مرور زمان و به تدریج با جذب مشتری بیشتر و دائمی کسب می کند و مالک باید در زمان تخلیه مغازه، قیمت تعیین شده توسط کارشناس را به مستاجر(مغازه دار) پرداخت کند؛ در غیر این صورت امکان تخلیه ملک برای مالک وجود نخواهد داشت.»
عباس نوروزی، می افزاید: سرقفلی، حق اولویت برای اجاره یک مغازه است و مستاجر برای اینکه بتواند یک ملک را برای درازمدت اجاره کند تا مشتری جذب کرده و کسب و کار خود را رونق بخشد، مبلغی را به عنوان سرقفلی به مالک پرداخت می کند تا هر سال برای اجاره این مغازه بر دیگران اولویت داشته باشد. البته این مبلغ در پایان دوره اجاره و در صورت تخلیه آن، طبق نظر کارشناسی توسط مالک به مغازه دار پرداخت می شود.
با این حال، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پیچ و مهره تهران اظهار تاسف می کند که با بهره برداری ناصحیح از این قوانین، اکثرمالکان و صاحبان مجتمع های تجاری، به جای فروش ملک و سرقفلی مغازه ها با دریافت قیمت کامل ملک و سرقفلی، فقط سرقفلی مغازه را واگذار و اجاره یکساله تنظیم می کنند.
او توضیح می دهد که اکثر مالکان قبل از واگذاری واحدهای تجاری، فرم های قرارداد را از قبل و به صورت کاملاً یک طرفه و به نفع خود چاپ کرده و قسمت (موجر و مستاجر) را سفید می گذارند که در زمان واگذاری، فقط اسامی طرفین قرارداد و نشانی آن ها تکمیل می شود.
به گفته نوروزی: در متن واگذاری مغازه ها به شکل سرقفلی مواردی درج می شود مانند اینکه دارنده سرقفلی حق تغییر شغل و واگذاری و اجاره مغازه به صورت کلی و جزئی را بدون رضایت کتبی مالک اصلی ندارد و در صورت عدم رعایت، مالک حق فسخ قرارداد و تخلیه را به صورت کاملا یک طرفه دارا است با این حال، بسیاری از صاحبانِ سرقفلی به دلیل تغییرِ شرایط کسب وکار و همچنین کهولت سن و بیماری و مواردی از این دست، ناچار به تغییر شغل و یا اجاره مغازه به غیر است که این محدودیت ها، بازدارنده مناسبات اقتصادی بوده و به دلیل عدم تعامل مالکان، منجر به بسته شدن مغازه ها می شود.
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پیچ و مهره تهران، پیشنهاد می کند قانون به گونه ای اصلاح شود که صاحبان سرقفلی آزادانه و مستقل اجازه تغییر شغل و نیز اجازه واگذاری و اجاره مغازه به شخص ثالث را داشته باشند و کلاً ضرورت به اذن مالک یا مالکان که بعضا منفعت طلب هستند از قانون حذف شود.
نوروزی تاکید می کند که صاحبان و مالکان مجتمع ها و پاساژها باید ملزم باشند در زمان واگذاری واحدهای تجاری، سرقفلی و مالکیت هر واحد را با هم به خریداران منتقل کنند و ملک تجاری فقط با مالکیت داد و ستد شود و به طور کلی نظام مربوط به سرقفلی از بین برود همچنین واحدهای تجاری که در سال های قبل واگذار شده است مالکیت آن به قیمت کارشناسی و عادلانه به صاحبان سرقفلی واگذار شود تا رضایت خدا و مخلوق برآورده شود بدیهی است در صورت به روز رسانی و اصلاح قوانین مرتبط، بسیاری از اختلافات مالکان و صاحبان سرقفلی و مستاجران حل شده و شکایات در محاکم قضائی بسیار کاهش خواهد یافت.
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان پیچ و مهره تهران در نهایت به توضیح نمونه ای از معایب سرقفلی، پرداخته و طبق گفته صاحبان سرقفلی در یکی از مجتمع های تجاری مربوط به صنف پیچ و مهره، توضیح می دهد که به دلیل احتمالیِ اینکه صاحب ملک و یا تعداد معدودی از صاحبان سرقفلی به شهرداری بدهی دارند، شهرداری جلوی ورودی مجتمع تجاری فوق را با بلوک های سیمانی مسدود کرده و برای تمام واحدها ایجاد مشکل شده است که اگر این واحدها دارای سند مالکیت بودند شهرداری نمی توانست با استناد به اینکه این ملک دارای بدهی به شهرداری است جلوی ورودی مجتمع را مسدود کند.
