اصلاح نظام مالیاتی کشور دولت را به استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ برای وصول مالیات از بخش مشاغل و اصناف رسانده است. طی سال‌های اخیر مالیات‌ستانی از این بخش به سمت هوشمندسازی پیش رفته و در حال فاصله گرفتن از روندهای دستی و ممیزمحور است.
پرداخت مالیات ذیل تبصره ماده ۱۰۰ مزیت‌های زیادی دارد. از آن جمله می‌توان به صدور اظهارنامه پیش‌فرض برای مودیان اشاره کرد. به این ترتیب، نیاز مودیان به مراجعات مکرر به ادارات دولتی و برخورد نفر به نفر با مأموران مالیاتی از بین رفته است. این به معنای از بین رفتن زمینه اعمال سلیقه شخصی ممیزان و کارشناسان مالیاتی در روندهای مالیات‌ستانی است.
سازوکارهای قدیمی مالیات‌ستانی هزینه بالایی داشت و زمینه بروز مشکلات متعدد نیز در آن روش وجود داشت. حالا با هوشمندسازی روندهای مالیاتی شاهد افزایش دقت در مالیات‌ستانی هستیم و هزینه‌های دریافت مالیات نیز کاهش یافته است. به منظور گسترش استفاده از تبصره ماده ۱۰۰ برای پرداخت مالیات بخش مشاغل و اصناف، مشوق‌هایی در نظر گرفته شده است.
کسانی که در چارچوب تبصره ماده ۱۰۰ اقدام به پرداخت مالیات می‌کنند از یک تخفیف بزرگ بهره‌مند می‌شوند. همچنین امکان تقسیط مالیات مودیان نیز در این سازوکار وجود دارد.
تبصره ماده ۱۰۰ به ویژه به نفع مودیانی است که در خصوص تنظیم اظهارنامه مشکل داشتند. بخش زیادی از مودیان اظهارنامه خودکار و پیش‌فرض دریافت می‌کنند و نیازی به ارائه اظهارنامه و طی کردن روند طولانی آن ندارند.
اکبر پازوکی، رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم خانگی تهران در ارتباط با هوشمندسازی روند دریافت مالیات بر ارزش افزوده و صدور صورت‌حساب‌های الکترونیک در کشور تصریح کرد: اهداف مختلفی از هوشمندسازی روند دریافت مالیات در کشور دنبال می‌شود. یکی از اهداف موردنظر حاکمیت، ایجاد شفافیت در روندهای مالیات‌ستانی در کشور است. از طریق استفاده از روندهای هوشمند و الکترونیک نوعی شفافیت در میزان دریافت مالیات و روندهای دیگر به وجود می‌آید که به لحاظ ایجاد انضباط در مالیات‌ستانی اهمیت دارد.
وی ادامه داد: یکی دیگر از اهدافی که دولت از هوشمند و سیستمی کردن دریافت مالیات بر ارزش افزوه دنبال می‌کند، بالا بردن سطح سهولت انجام روندهای مالیات‌ستانی در کشور است. بدیهی است که دریافت مالیات به روش‌های نوین و با استفاده از سیستم‌های هوشمند نسبت به روندهای دستی و سنتی با سهولت بیشتری صورت می‌گیرد.
دریافت مالیات بر ارزش افزوده به صورت هوشمند و سیستمی به نفع مودیان و دولت است
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم خانگی تهران خاطرنشان کرد: دریافت مالیات بر ارزش افزوده به صورت هوشمند و سیستمی به نفع مودیان و دولت است و به طور همزمان منافع هر دو طرف را تأمین می‌کند. این امر به لحاظ تسهیل کارها برای مالیات‌دهندگان و سازمان امور مالیاتی نفع دارد و نیاز به سازوکارهای سخت و وقت‌گیر گذشته را از بین برده است.
پازوکی گفت: در سازوکارهای نوین و هوشمند دریافت مالیات بر ارزش افزوده، از کار مأموران مالیاتی به لحاظ تکمیل پرونده‌ها و رسیدگی به امور مودیان کاسته می‌شود و هزینه‌های سازمان امور مالیاتی از نظر صرف نیروی انسانی زیاد در این قبیل مسائل کاهش پیدا می‌کند.
وی ادامه داد: هوشمندسازی دریافت مالیات بر ارزش افزوده و صدور صورت‌حساب الکترونیک به نفع مودی هم هست. زیرا دغدغه او را برای پرداخت مالیات و ارائه اظهارنامه و… از بین می‌برد.
رئیس اتحادیه صنف فروشندگان لوازم خانگی تهران خاطرنشان کرد: اقدامات سازمان امور مالیاتی در راستای هوشمندسازی دریافت مالیات مشاغل و اصناف در چارچوب تبصره ماده ۱۰۰ در راستای تسهیل کارها برای مودیان و سازمان امور مالیاتی مثبت ارزیابی می‌شود. در همین راستا، خوب است که سازمان به برخی نکات نیز توجه داشته باشد.
بررسی جداگانه عملکرد کسب و کارها
پازوکی گفت: به طور مثال، یکی از مسائلی که سازمان امور مالیاتی باید مدنظر قرار دهد، این است که شرایط و درآمد آن‌ها در طول سال‌های مختلف یکسان نیست. بنابراین، بررسی عملکرد آن‌ها باید برای هر سال به صورت جداگانه بررسی شود و بر این اساس مالیات اخذ شود. به طور مثال، ممکن است یک کسب و کار در یک سال میزان درآمد بالایی داشته باشد و مشمول نحوه مالیات‌دهی بیشتر از حد مالیاتی شود. این موضوع نباید ملاک مالیات‌ستانی از این کسب و کار برای همیشه باشد. لازم است هر ساله بررسی صورت بگیرد. زیرا ممکن است در یک سال به دلایل مختلف میزان درآمد آن کسب و کار کم شود و مشمول نحوه مالیات‌دهی کمتر از حد مالیاتی شود.
وی ادامه داد: پرداخت مالیات ذیل تبصره ماده ۱۰۰ برای کشور مزایایی نظیر تخفیف برای مودیان و تقسیط مالیات در نظر گرفته شده است که برای مشاغل بسیار مناسب است. در این مسیر دیگر مودیان نیازی به مراجعه حضوری و مواجهه با ممیزان مالیاتی ندارند و مالیات خود را به صورت هوشمند پرداخت خواهند کرد.
