به گفته رضا کنگری، رئیس اتحادیه صنف بنکداران مواد غذایی تهران، از همان روزی که ارز توافقی جایگزین ارز نیمایی شد، صنف او در بحث ارز از مبداء به چالشی جدی برخورد کرد به این معنا که تمامی تولیدکنندگان و واردکنندگانی که با ارز نیمایی واردات خود را انجام داده و مجبور شدند واردات بعدی شان را با ارز توافقی انجام دهند، نرخ خود را با ارز توافقی تنظیم کردند؛ اینجا تخلفی از ناحیه مبداء ایجاد شد؛ یعنی کالا را بدون فاکتور به بنکداری عرضه می کنند و بحث نظارت هم به جای اینکه از مبدا و تولید و واردات انجام شود در بنکداری ها متمرکز شد؛ امری که سبب جریمه و تضعیف عملکرد بنکداری می شود. رئیس اتحادیه صنف بنکداران مواد غذایی تهران با ذکر یک مثال، موضوع و مساله پیش آمده را این گونه توضیح می دهد که در حال حاضر شکر به جای اینکه با نرخ ۳۵۵۰۰ به علاوه ۱۰ درصد ارزش افزوده در اختیار بنکداری ها گذاشته شود، به قیمت ۵۲ هزار تومان درب کارخانه و بدون فاکتور در اختیار می گذارند و این کالا تا به دست بنکدار می رسد به ۵۸ هزار تومان رسیده و حدود ۶۸ هزار تومان به مصرف کننده نهایی عرضه می شود.
کنگری با بیان اینکه زمانی کالا وجود ندارد و می گویند این محدودیت در کمیت، کالا را گران کرده، می پرسد چرا وقتی یک کالا به میزان کافی موجود است، مدیریت نمی شود تا به قیمت مصوب به دست بنکدار و بعد به دست مصرف کننده نهایی برسد؟ او توضیح داده که این اتحادیه همواره در بحث تنظیم بازار سعی خود بر تحقق این اتفاق گذاشته و پیشنهاداتی از این قبیل مطرح کرده است که کالا تک نرخی شده، در کنار آن محدودیت واردات برداشته و انحصار واردات رفع شود. به گفته او در تک نرخی شود، این اتفاق می تواند رخ دهد که ما به التفاوت ارز ترجیحی با ارز آزاد در قالب کالابرگ یا واریز نقدی به دهک ها صورت بگیرد تا هم رانت از بین برود و هم مصرف کننده ای که متضرر شده از این آسیب عبور می کند.
رئیس اتحادیه صنف بنکداران مواد غذایی تهران، تشریح کرده چنانچه این اتفاق رخ دهد شاهد رقابت میان تولیدکننده، واردکننده و توزیع کننده خواهیم بود تا مثل سنوات گذشته بازار در ثبات و آرامش قرار گیرد اما با شیوه نرخ ترجیحی متاسفانه شاهد این امر هستیم که کالایی که با این ارز، وارد می شود به صورت صددرصدی رانت بوده؛ برنج پاکستانی با ارز ترجیحی وارد شده، به جای ۴۳ هزار تومان، ۹۵ هزار تومان در بازار عرضه می شود؛ چه اتفاقی رخ داده؟ به این دلیل که برنج ایرانی ۲۰۰ هزار تومان است، برنج پاکستانی در شمال کشور در کیسه های طارم محلی و هاشمی گیلان درجه یک، دوخت خورده و ۲۱۰ هزار تومان عرضه می شود.
اما چرا این اتفاق به همین راحتی رخ می دهد؟ به گفته گنگری، شخصی که متقلب، سوداگر و دلال است با برنجی که به برنج ایرانی شباهت داشته و تشخیص آن کارشناس می خواهد، این کار را انجام می دهد؛ یکسری از کاسبان نمی شناسند که این برنج ایرانی است یا پاکستانی و این زمینه های تقلب و سودجویی را در بازار فراهم می کند.
به آن ها که با ارز ترجیحی کالا وارد می کنند اجازه عرضه ندهید
رئیس اتحادیه صنف بنکداران مواد غذایی تهران با ۳۰ سال تجربه در این راستا، پیشنهاد می کند که اگر سیاست گذار می خواهد با این شیوه پیش برود می بایست به واردکننده هایی که با ارز ترجیحی کالا را وارد بازار می کنند، اجازه عرضه داده نشود؛ واردکننده ها طبق تعرفه قانونی کالا را به متولیان صنف بدهند؛ کنگری، گفته اتحادیه توانسته با این شیوه برنج هندی را تا عید از ۹۵ هزار تومان در کف بازار بنکداری را به ۵۸ هزار تومان برساند.
او تصریح کرده که اگر کالاهای ترحیجی به نرخ آزاد وارد شوند این چالش کاملا برطرف می شود؛ اتفاقی که برای حبوبات رخ داد و قیمت آن را از ۳۲۰ هزار تومان به ۲۴۵ هزار تومان رساند؛ نرخ بازار را عرضه و تقاضا تعیین می کند و ما اگر بتوانیم در این میان تعادل ایجاد کنیم حتما این چالش ها را پشت سر می گذاریم؛ متاسفانه یکسری سیاست هایی که چالش ایجاد می کنند نظیر محدودیت و انحصار واردات سبب می شوند که چالش بازار به صورت خودکار ایجاد شود که در نهایت مصرف کننده نهایی هزینه آن را پرداخت می کند.
دولت چهاردهم برخلاف سیزدهم با ما تعامل و همکاری ندارد/ مبنا را بر فروشگاه های زنجیره ای و میادین گذاشته اند/ ۶۷ درصد تنظیم بازار را اصناف انجام می دهند
رئیس اتحادیه صنف بنکداران مواد غذایی تهران در خصوص همکاری های دولتمردان و مسئولان توضیح داده که در دولت سیزدهم تعامل جهاد کشاورزی در بحث تنظیم بازار با ما به صورت صدردرصدی بود اما در دولت چهاردهم متاسفانه این اتفاق رخ نداد؛ ما مکاتباتی انجام داده ایم اما این ها مبنای اصلی را فروشگاه های زنجیره ای و میادین گذاشته اند با اینکه ۶۷ درصد تنظیم بازار را اصناف انجام می دهند اما با این ظرفیت و توانایی، اصناف در سیاست های تنظیم بازار دیده نشده اند. و این سیاست به نظام توزیع باعث نابسامانی در بازار شده است.
