چالش تامین قطعات و لوازم یدکی خودروهای چینی و وارداتی هر روز به بحران نزدیک تر می شود، یافتن قطعات مصرفی و بدنه بسیاری از این خودروها از جمله وسایل نقلیه الکتریکی در بازار به شدت نایاب است. این مساله شاید در کوتاه مدت برای مالکان این خودروها و شرکت های عرضه کننده چالش ایجاد نکند؛ اما در درازمدت سبب ایجاد معضلات عدیده برای عرضه کننده و مصرف کننده خواهد شد. باتوجه به اینکه در واردات خودرو کمترین توجه به بحث خدمات پس از فروش شده است، شاید زمان آن رسیده که وزارت صمت دولت چهاردهم خدمات پس از فروش این محصولات را مورد بررسی مجدد قرار دهد. در غیر اینصورت باید سیاستگذاران صنعتی انتظار ایجاد التهاب در بازار لوازم یدکی را داشته باشند، برای بررسی این مسائل با سید احمد حسینی رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم یدکی خودرو و ماشین آلات تهران گفت و گویی به شرح ذیل انجام گرفت:
* در روزهای اخیر نرخ ارز مسیر صعودی را دنبال کرده است، آیا قیمت لوازم یدکی خودرو علیرغم نوسان صعودی نرخ ارز رشد قیمت داشته است؟
خیر، باتوجه به رکود شدید بازار لوازم یدکی تاکنون شاهد افزایش قیمت نبودیم. تعهدات مالی شبکه تامین، بازرگانان، تولیدکنندگان و توزیع کنندگان قطعات خودرو یکی دیگر از دلایل عدم افزایش نرخ لوازم یدکی است.
* آیا می توان نسبت به خروج بازار لوازم یدکی در شش ماهه دوم سال جاری خوش بین بود؟
مصرف برخی از قطعات خودرو در بازار لوازم یدکی براساس فصول متغیر است، به عنوان مثال تیغه برف پاک کن خودرو در نیمه دوم سال جاری بیشترین مصرف را دارد. ولی اگر وضعیت اقتصادی صنایع خودروسازی تغییر نکند، با در نظر داشتن نوسان نرخ ارز عدم توزیع عادلانه ارز میان بازرگان و تولیدکننده ایجاد خواهد شد. در چنین شرایطی قیمت قطعات خودرو نسبت به سایر ماه های سال متفاوت خواهد شد.
* برخی از کارشناسان مدعی عدم واردات لوازم یدکی خودروهای وارداتی توسط بازرگانان صنف لوازم یدکی شدند، این موضوع صحت دارد؟
متاسفانه چالش بزرگی که در کشور وجود دارد؛ عدم بررسی کامل طرحها و موضوعات توسط مسئولین و مدیران است. زمانی که سیاستگذاران صنعتی تصمیم به اجرای برنامه واردات خودرو گرفتند مباحث تخصصی مانند خدمات پس از فروش را نادیده تلقی کردند. در اجرای واردات خودرو آموزش نیروی فنی جهت تعمیرات، احداث نمایندگی و تامین قطعات در اولویت قرار نگرفت. البته این مساله فقط منوط به خودروهای وارداتی نیست، بلکه خودروهای چینی نیز چالش های مشابه دارند و ظاهرا واردکننده یا مونتاژ کار تعهدی به تامین بازار لوازم یدکی یا آموزش نیروی فنی ندارد. بارها اعلام کردم که قیمت قطعات خودروهای چینی در بازار لوازم یدکی از خودروهای ژاپنی و کره ای بیشتر است.
* آیا در بازار لوازم یدکی خودرو قطعات محصولات چینی نایاب است؟ چالش مشتریان در زمان مراجعه به بازار لوازم یدکی خودرو برای تهیه قطعات محصولات چینی چیست؟
تقریبا تمام خودروهای چینی موجود در کشور چالش تامین قطعات دارند، البته در تعداد اندکی از برندها وضعیت متفاوت است. در اینجا باید از متولیان صنعت خودرو سوال کرد که چرا صادرات نفت و محصولات معدنی به کشور چین وجود دارد، اما زمان تامین قطعات و خدمات پس از فروش برای خودروهای ساخت کشور نامبرده فرا می رسد، چالش های تحریم بهانه می شود؟ خودروهای چینی وارداتی یا مونتاژ در کشور باید در مراکز استان ها نمایندگی ارائه خدمات پس از فروش داشته باشند، اما در حال حاضر چنین وضعیتی موجود نبوده و فقدان نیروی متخصص تعمیرات نیز وجود دارد.
* به عنوان پرسش پایانی، مدتی است که تاکسی های برقی در پایتخت در حال تردد بوده و شهرداری نیز خودرو برقی برای این ناوگان وارد کرده است، آیا این محصولات چالشی در تامین قطعات دارند؟
بله، خودروهای برقی در شرایطی به کشور و ناوگان حمل و نقل عمومی وارد شدند که زیرساخت آن ها فراهم نبود. از شهرداری تهران و شرکت های عرضه کننده این محصولات باید سوال کرد که آیا نیرو متخصص جهت تعمیرات و لوازم یدکی این خودروها پیش بینی شده است؟ پیش از ورود خودروهای برقی به ناوگان حمل و نقل عمومی باید قطعات «مصرفی مانند لنت ترمز و غیره یا اجزای بدنه شامل سپرها و گلیگر» تامین می شد. اما تا امروز شاهد تامین چنین قطعات یا حتی مشورت مسئولین در این زمینه با فعالان بازار لوازم یدکی نبودیم.
