موتورسیکلت‌ها، به‌عنوان وسیله نقلیه‌ای محبوب و پرطرفدار، نیازمند مراقبت و نگهداری ویژه‌ای هستند.
با توجه به افزایش قیمت قطعات یدکی و پیچیده‌ترشدن سیستم‌های موتورسیکلت‌های جدید، شناخت عوامل خرابی و روش‌های پیشگیری از آن، برای موتورسواران ضروری است. در گفت‌وگو با سیدمحمد محمدی، رئیس اتحادیه تعمیرکاران موتورسیکلت تهران به بررسی جامع دلایل خرابی موتورسیکلت، علائم هشداردهنده، روش‌های جلوگیری از خرابی و همچنین نحوه انتخاب یک تعمیرکار حرفه‌ای پرداخته شده است.
رئیس اتحادیه صنف تعمیرکاران موتورسیکلت و دوچرخه تهران درباره عوامل خرابی موتورسیکلت گفت: عوامل متعددی می‌توانند به خرابی موتور موتورسیکلت منجر شوند. سیدمحمد محمدی، رئیس اتحادیه تعمیرکاران موتورسیکلت، در این‌باره توضیح می‌دهد: بعضی از موتورسیکلت‌های جدید از مقاومت چندان بالایی برخوردار نیستند. دلیل این کیفیت پایین بعضا ساخت موتور با استفاده از قطعات نه چندان مناسب است. لوازم این موتورها مانند موتورهای قدیمی ژاپنی اصل نیست.
موتورسوارها هم هنوز به این موضوع عادت نکرده‌اند و توقع دارند این موتورها مانند موتورهای قدیم کارایی داشته باشند که بشود روغن‌ها را هر ۶ ماه یک‌بار عوض کرد. اما نسل جدید موتورسوارها باسلیقه‌تر هستند و به وسلیه نقلیه خود رسیدگی می‌کنند. همچنین عدم‌تعویض به‌موقع فیلتر هوا و سایر قطعات مصرفی باعث افزایش اصطکاک، سایش قطعات و در نهایت خرابی موتور می‌شود. روغن موتور نقش روانکاری و خنک‌کنندگی قطعات را بر عهده دارد. اگر روغن موتور بموقع تعویض نشود، ویسکوزیته آن کاهش پیدا می‌کند و توانایی روانکاری و خنک‌کنندگی خود را از دست می‌دهد.
تعمیرکار حرفه‌ای موتورسیکلت
سیدمحمد محمدی ادامه داد: پیداکردن یک تعمیرکار حرفه‌ای این روزها به چالش صاحبان موتورسیکلت تبدیل شده است. سیدمحمد محمدی، رئیس اتحادیه تعمیرکاران موتورسیکلت، توضیح می‌دهد: خیلی از شرکت‌های سازنده موتورسیکلت در سطح شهر تعمیرگاه‌های مجاز دارند و افرادی که در این تعمیرگاه‌ها کار می‌کنند، تعمیرکاران خبره و زبردستی هستند.
این تعمیرگاه‌ها را با یک جست‌وجوی ساده در اینترنت می‌توان پیدا کرد. همچنین می‌توان از دوستان و آشنایانی که تجربه تعمیر موتورسیکلت دارند، درخواست کمک کرد. این نمایندگی‌ها لوازم یدکی موتور را نیز تامین می‌کنند که هم ارزان‌تر تمام می‌شود و هم به لحاظ کیفیت قابل اعتمادتر هستند.
راسته تعمیرکاران کجاست؟
وی افزود: در اکثر محله‌ها در سطح شهر تعمیرکاران خوبی هستند، اما سیدمحمد محمدی، رئیس اتحادیه تعمیرکاران موتورسیکلت می‌گوید: بعضی مکان‌ها حالت راسته صنفی پیدا کرده است؛ مکان‌هایی مانند محدوده میدان رازی، چهارراه نظام‌آباد، میدان رسالت و خیابان ری را می‌توان به‌عنوان راسته و محل تجمع تعمیرکاران موتورسیکلت معرفی کرد.
علائم خرابی موتور
محمدی علائم خرابی موتورسیکلت را اینگونه معرفی کرد: موتورهای جدید به سیستم کامپیوتری ای‌سی‌یو مجهز هستند. این سیستم هرگونه خرابی و مشکل در موتور را از طریق چراغ چک در صفحه کیلومتر اعلام می‌کند. با این حال رئیس اتحادیه تعمیرکاران موتورسیکلت تأکید می‌کند: یک‌سری علائم نیز نشان‌دهنده پیداشدن ایراد در موتور هستند، علائمی مانند کم‌کردن روغن، افزایش مصرف سوخت، کندشدن شتاب‌گیری، ایجاد دود غلیظ یا آبی‌رنگ، اضافه‌شدن صداهایی مانند تق‌تق، کلیک یا خش‌خش از موتور و سختی در روشن شدن.
چگونه مخارج را کم کنیم؟
وی گفت: به حداقل رساندن مخارج نگهداری موتور یکی از دغدغه‌های همیشگی راکبان موتور است. سیدمحمد محمدی تأکید می‌کند: جمله پیشگیری بهتر از درمان است، درباره وسایل نقلیه نیز صدق می‌کند. با انجام رسیدگی‌های اولیه مانند چک‌کردن آب و روغن و… می‌توان از خرابی‌ها جلوگیری کرد. تعویض بموقع روغن و استفاده از روغن مرغوب تأثیر بسیاری بر سلامت موتور دارد. به‌طور مثال ممکن است یک روغن ۱۰ هزار کیلومتر کار کند، اما موتورسوار باید زمان‌هایی را هم که موتور به‌صورت درجا کارکرده لحاظ و قبل از رسیدن به کارکرد ۱۰ هزار کیلومتر به تعویض روغن اقدام کند.
هزینه تعمیرات موتورسیکلت
هزینه تعمیرات، به نوع موتورسیکلت بستگی دارد، با این حال رئیس اتحادیه تعمیرکاران موتورسیکلت می‌گوید: تعمیر هر نوع موتوری قیمت خاص خود را دارد. مثلا موتورهای طرح کلیک، از قطعات چینی ساخته شده‌اند، اما موتور کلیک اصلی قطعات اصلی دارد، همین موضوع در تعمیرات تفاوت قیمت زیادی ایجاد می‌کند. این تفاوت قیمت در قیمت لوازم یدکی است و در مبلغ دستمزد تعمیرکار تأثیری ندارد.
تعرفه اجرت تعمیرات موتورسیکلت را اتحادیه تعیین می‌کند، سیدمحمد محمدی در این‌باره می‌گوید: نرخ‌نامه جدید پیشنهادی تعمیرات موتورسیکلت را به‌تازگی اتحادیه به اتاق اصناف ارائه کرده است، به محض اینکه این نرخ‌نامه از سوی اتاق اصناف تأیید شود به تمام تعمیرکاران ابلاغ می‌شود. تعمیرکاران نیز موظف هستند این نرخ‌نامه را در محل تعمیرگاه خود طوری که برای مشتری قابل رویت باشد نصب کنند.
قیمت اجرت تعمیرات در موتورهای مختلف متفاوت است. سیدمحمد محمدی می‌گوید: درباره موتورهای طرح هوندا ۱۲۵ که بیشترین مورد استفاده را دارند قیمت تعمیرات اساسی ۳ میلیون تومان است. این مبلغ برای موتورهای طرح کلیک حدود ۵ تا ۶ میلیون تومان تمام می‌شود.
برخی خودشان دست به آچار هستند و تعمیر موتورسیکلتشان را برعهده می‌گیرند اما سیدمحمد محمدی توضیح می‌دهد: موتورهای جدید دارای سیستمی متفاوت نسبت به موتورهای قدیمی هستند. اینگونه نیست که با کمی ابزار هر فردی بتواند حتی تعمیرات ساده این موتورها را انجام دهد. تنها کار فنی موتورسوار می‌تواند کنترل آب، روغن و فیلترها باشد. تعمیر موتورهای جدید به‌دلیل سیستم پیچیده‌ای که دارند باید توسط تعمیرکار حرفه‌ای با ابزار حرفه‌ای انجام شود.
