رئیس اتحادیه صنف سراجان تهران گفت: «۸۰ درصد تولیدیهای کیف زنانه در تهران را اتباع افغانستانی در دست داشتند. آنها سالهاست در این حوزه ورود کرده و بدون مالیات و بازگرداندن ارز صادرات به این صنف صدمه وارد کردهاند. آنها به دلیل دستمزد پایین جای کارگران ایرانی را گرفتهاند ولی با خروج آنها بازار کیف دوباره به دوران گذشته خود بازخواهد گشت.»
خیابان مصطفی خمینی و حوالی چهارراه سیروس تا چشم کار میکند، مغازه است؛ مغازههایی که کرکره آنها یکیدرمیان بسته یا نیمهباز است؛ راستهای که تا چندی پیش یکی از شلوغترین و پرهیاهوترین بازارهای تهران بود و فروشندههایی که بسیاری از آنها از اتباع افغانستان بودند و بازار تولید و فروش کیف، کوله، چمدان و ساک را در اختیار داشتند.
کمی آن طرفتر در پاساژ عقیق، یکی از دهها مرکز تولید و فروش کیف و کفش که بسیاری از اتباع با اجاره مغازه کیف و کوله میفروختند، نه خبری از فروشندههاست، نه مشتری. اگر هم باشد، بسیار انگشتشمارند.
دو هفته از آتشبس و توقف تجاوزات اسرائیل و چند روزی از اعلام پایان مهلت خروج اتباع افغانستانی مقیم ایران میگذرد؛ مسألهای که حالا وارد مرحله پیچیدهای شده و ابعاد مهم اقتصادی آن در کنار ابعاد سیاسی و امنیتی تا حد زیادی نمایان شده است.
به گفته نهادهای داخلی و بینالمللی، بیش از ۵ تا ۷ میلیون شهروند افغانستانی در ایران زندگی میکنند که در حوزههای اقتصادی و کارگری فعال هستند. بر اساس برآورد مرکز پژوهشهای مجلس، بیش از ۶۵ درصد از نیروی کار انسانی در انواع بخشهای کارگری در تهران، قم، مشهد و یزد از اتباع افغانستان هستند.
آنطور که سید محمود موسوی، رئیس اتحادیه صنف سراجان تهران میگوید: «۸۰ درصد تولیدیهای کیف زنانه در تهران را اتباع افغانستانی در دست داشتند. آنها سالهاست در این حوزه ورود کرده و بدون مالیات و بازگرداندن ارز صادرات به این صنف صدمه وارد کردهاند.»
بوتیکدار کیف و کوله در پاساژ عقیق به صندلی بزرگی تکیه داده و سرگرم تماشای تلویزیون است. میگوید: «بازار قبل از جنگ هم راکد بود اما از این به بعد هم شرایط همان است؛ مشتری و خریدار نیست و در این شرایط نمیدانیم از کجا باید پول به دست بیاوریم تا گذران زندگی کنیم.»
او به تولیدات بیکیفیت و ارزان کیفهای تولیدی توسط اتباع افغانستانی اشاره میکند و میگوید: «بسیاری از اتباع افغانستان غیرقانونی وارد کشور شده بودند و در اینجا کار میکردند. بازار را دست گرفته بودند و اکنون با خروج آنها وضعیت بازار کیف دچار تلاطم شده است.»