مسعود سپهرزاد، رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف تهران با اعلام وجود رکود در بازار این کالای لوازم خانگی گفت: بیش از ۸۵درصد صادرات فرش دستباف ریزش کرده است. شاید هفتهای یک تا دو محموله فرش از کشور خارج شود. این در حالی است که در سالهای گذشته صادرکنندگان نوبت میگرفتند که مجوز ورود فرشهای صادراتی را به انبارهای گمرک دریافت کنند.
وی افزود: بازارهای ما محدود است و تحریمها تجار فرش را در یک جنگ نابرابر قرار دادهاند. امکان تبلیغ قالی و پرچم دوم کشور در بازارهای خارجی را نداریم و صادرکنندگان برای حضور در نمایشگاههای اروپایی با مشکل مواجهند و مجوز شرکت در نمایشگاه اخیر در آلمان به ما داده نشد.
سپهرزاد ادامه داد: بزرگترین مشکل صنف ما نبود بازار در خارج از کشور و تضعیف صادرات فرش دستباف است. به دلیل وجود تحریمها و سیاست خارجی کشور، صادرات فرش به آمریکا و بازارهای اروپایی دچار مشکل شده و بازار این کشورها را از دست دادهایم. اگر تحریمها برداشته شود ما نیاز به بازارهای هدف داریم و باید با تبلیغات و بازارسازی مناسب بازارهای جدید برای عرضه قالی دستباف ایرانی به وجود آوریم.
وی در همین خصوص به سیاست خارجی ایران و ارتباط آن با صادرات اشاره کرد و گفت: اگر سیاست خارجی کشور تغییر کند و تعامل با کشورهای دیگر بیشتر شود بعد از نفت و پتروشیمی، میتوان با افزایش صادرات کالاهایی مثل قالی، پسته و زعفران ارز زیادی وارد کشور کرد.
رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف تهران به کاهش آمار صادرات این کالا پرداخت و گفت: پیش از این قالی دستباف بعد از نفت بزرگترین صادرات غیرنفتی کشور بود و در دهههای ۷۰ و ۸۰ سالانه نزدیک به ۲ میلیارد دلار صادرات قالی دستباف به کشورهای مختلف دنیا داشتیم، ولی اکنون با وجود تحریمها، صادرات قالی بسیار کاهش داشته و در سال ۱۴۰۱ کل صادرات قالی دستباف فقط ۵۰ میلیون دلار بود.
وی در ادامه به موضوع نیاز به حمایت دولت از این صنعت پرداخت و گفت: صنف فرش بدون حمایت دولت روی پای خود ایستاده و ما خودمان مواد اولیه موردنیاز را تهیه میکنیم، فرش را تولید و به فروش میرسانیم. هزینههای آب و برق و تلفن، مالیات، عوارض، بیمه را پرداخت میکنیم ولی هیچ کمکی از طرف دولت به ما نمیشود. ما مشکلات عدیده بسیاری داریم.
سپهرزاد افزود: یکی دیگر از آسیبهایی که تحریمها به فرش ایرانی وارد کرده، رشد صنعت فرش در کشورهای رقیب مثل چین، هند و پاکستان بوده است. این کشورها با کپی کردن فرش و نقوش قالی ایرانی از نبود ایران در بازارهای هدف بهره برده و فرشهای کپی خود را روانه بازارهای هدف میکنند.
وی درباره وضعیت کسب و کار این صنف گفت: امسال کسب و کار مانند سال قبل در رکود به سر میبرد. به خاطر تورم موجود در جامعه قدرت خرید مردم کاهش یافته و اولویت آنها تامین مایحتاج ضروری زندگی است و خرید قالی دستباف در اولویت آخر لیست خرید خانوارهاست.
رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف تهران تصریح کرد: بهرغم مسائل مذکور نمیتوان گفت فرش دستباف صرفا یک کالای لوکس شده و فقط اغنیا قدرت خرید آن را دارند. قالی دستباف در ابعاد، کیفیت و نقوش متفاوت بافته و عرضه میشود تا همه اقشار جامعه با هر توان مالی قدرت خرید داشته باشند. در واقع بازار فرش، یکی از معدود بازارهایی است که در آن هم کالای لوکس و هم کالای تجاری یافت میشود.
سپهرزاد با طرح مشکلات مربوط به تامین مواد اولیه ادامه داد: ۷۰درصد از مواد اولیه موردنیاز تولید فرش وارداتی است؛ اما برای این واردات، هیچ یارانهای به ما نمیدهند؛ بنابراین برای واردات مواد اولیه با موانع زیادی روبهرو هستیم. رئیس محترم مرکز ملی فرش، این موضوع را پیگیری میکنند و برای حل این مشکل در تلاش هستند؛ ولی دولت اصلا حمایتی نمیکند.
رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف تهران در پایان با تاکید بر اینکه تعداد بافندگان فرش در کشور در حال کاهش است گفت: متاسفانه در حال ریزش تعداد بافندگان فرش هستیم. حال اگر مواد اولیه خوب و مرغوب به آنان نرسد دچار مشکل میشوند. دولت گاهی به مقدار خیلی کم اقدام به وارد کردن مواد اولیه فرش میکند؛ ولی اصلا مرغوب و مناسب نیستند. برای این کار دولت باید از افراد متخصص در این زمینه مشورت و مشاوره بگیرد تا بتواند کالای خوب وارد کند. در یک برهه و بر اساس یک تصمیم کاملا احساسی برای بیمه کردن بافندگان فرش با یارانه ۸۰ درصدی فراخوان دادند که بر اساس طرح مذکور، بافنده و غیربافنده ثبتنام کردند و همگی بیمه شدند.